Wskaźnik lepkości (VI – Viscosity Index) to jeden z kluczowych parametrów olejów smarowych, określający stopień zmiany lepkości oleju w zależności od temperatury. Im wyższy wskaźnik lepkości, tym mniejsza zmienność lepkości oleju pod wpływem temperatury, co zapewnia stabilną pracę układów smarowania zarówno w niskich, jak i wysokich temperaturach.
Wskaźnik lepkości wyrażany jest jako liczba bezwymiarowa — typowe wartości dla olejów mineralnych mieszczą się w przedziale 95–100, a dla syntetycznych mogą wynosić nawet 130–180.
Wysokość tego parametru ma istotne znaczenie dla pracy maszyny, dlatego oleje o wysokim wskaźniku lepkości HVI (High Viscosity Index) są szczególnie cenione w zmiennych warunkach. Zapewniają niezawodne smarowanie, utrzymanie stałego ciśnienia oraz skuteczną ochronę elementów – zarówno podczas rozruchu, jak i pracy w wysokiej temperaturze. Dzięki temu zwiększają trwałość układów i ograniczają ryzyko awarii.